Ngành du lịch là một trong những lĩnh vực kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế, tạo ra hàng triệu việc làm và thúc đẩy các ngành liên quan. Đặc biệt, tại các địa phương phát triển du lịch trọng điểm như Đà Nẵng, Nha Trang, Hạ Long, Hội An và Phú Quốc, nhu cầu về nhân lực trong ngành du lịch ngày càng gia tăng. Bài viết này sẽ phân tích thị trường cung ứng nhân lực cho ngành du lịch tại những địa phương này, từ thực trạng, nhu cầu, thách thức đến các giải pháp cải thiện.

Thực trạng thị trường nhân lực trong ngành du lịch

Tăng trưởng mạnh mẽ của ngành du lịch

Trong những năm gần đây, ngành du lịch Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc, đặc biệt tại các địa phương trọng điểm như Đà Nẵng, Nha Trang, Hạ Long, Hội An và Phú Quốc.

• Tăng trưởng lượng khách du lịch: Theo số liệu từ Tổng cục Du lịch, lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam đã tăng trung bình 10-15% mỗi năm. Năm 2019, Việt Nam đón khoảng 18 triệu lượt khách quốc tế, tạo ra nhu cầu lớn về dịch vụ du lịch và lưu trú. Điều này không chỉ thúc đẩy các doanh nghiệp du lịch mà còn dẫn đến nhu cầu tăng cao về nhân lực trong ngành.
• Đầu tư vào cơ sở hạ tầng: Chính phủ và các nhà đầu tư đã đầu tư mạnh vào phát triển cơ sở hạ tầng du lịch. Việc xây dựng các khu nghỉ dưỡng, khách sạn, nhà hàng và các công trình giải trí đã tạo ra nhiều cơ hội việc làm. Ví dụ, Đà Nẵng đã trở thành một điểm đến nổi tiếng với hàng loạt dự án bất động sản nghỉ dưỡng lớn, từ đó cần đến một lượng lớn nhân lực phục vụ cho các dịch vụ này.

Cung cầu nhân lực

• Nhu cầu nhân lực: Các lĩnh vực trong ngành du lịch như khách sạn, nhà hàng, hướng dẫn viên du lịch, và dịch vụ giải trí đều cần một nguồn nhân lực đa dạng và chất lượng. Theo dự báo của các chuyên gia, nhu cầu lao động trong ngành du lịch sẽ tiếp tục tăng từ 15-20% mỗi năm, đặc biệt là vào mùa cao điểm du lịch.
• Chất lượng nhân lực: Mặc dù nhu cầu cao, nhưng chất lượng nhân lực hiện tại chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường. Nhiều lao động trong ngành du lịch thiếu kỹ năng chuyên môn, ngoại ngữ và kinh nghiệm làm việc thực tế. Theo thống kê, khoảng 60% lao động trong ngành du lịch chưa được đào tạo bài bản, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhân lực chất lượng cao.

Đặc điểm của thị trường nhân lực ngành du lịch

Đối tượng lao động

• Lao động trẻ: Ngành du lịch thu hút một lượng lớn lao động trẻ, đặc biệt là sinh viên từ các trường đại học và cao đẳng chuyên ngành du lịch, quản trị khách sạn và dịch vụ. Nhóm lao động này thường năng động, sáng tạo và có khả năng tiếp thu nhanh các kiến thức và kỹ năng mới. Họ sẵn sàng chấp nhận các công việc thời vụ và linh hoạt trong lịch làm việc.
• Lao động có kinh nghiệm: Bên cạnh đó, thị trường cũng cần lao động có kinh nghiệm, đặc biệt là trong các lĩnh vực quản lý, điều hành và tiếp thị du lịch. Những người này thường nắm vững các kỹ năng chuyên môn và có khả năng lãnh đạo, quản lý nhóm, tạo ra sự ổn định và hiệu quả trong công việc.

Đặc điểm công việc

• Tính linh hoạt: Ngành du lịch có đặc điểm là tính linh hoạt cao trong thời gian làm việc. Nhiều công việc như hướng dẫn viên du lịch, nhân viên lễ tân, hoặc nhân viên phục vụ trong nhà hàng thường yêu cầu làm việc vào các giờ cao điểm, cuối tuần hoặc các dịp lễ. Điều này có thể gây khó khăn cho những người lao động tìm kiếm sự ổn định trong lịch làm việc.
• Yêu cầu về kỹ năng: Các kỹ năng cần thiết trong ngành du lịch bao gồm giao tiếp, ngoại ngữ, và khả năng giải quyết vấn đề. Kỹ năng giao tiếp tốt giúp nhân viên dễ dàng tương tác với khách hàng và đồng nghiệp, trong khi khả năng ngoại ngữ mở rộng cơ hội làm việc trong môi trường quốc tế. Hơn nữa, kỹ năng làm việc nhóm và khả năng thích ứng với môi trường làm việc đa văn hóa cũng ngày càng được coi trọng, nhất là trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Thách thức trong cung ứng nhân lực

Thiếu hụt lao động có kỹ năng

• Đào tạo chưa đáp ứng nhu cầu: Trong khi ngành du lịch phát triển mạnh mẽ, các cơ sở đào tạo vẫn chưa theo kịp sự thay đổi nhanh chóng của ngành. Chương trình giảng dạy thường tập trung vào lý thuyết mà thiếu các khóa học thực hành và kỹ năng mềm cần thiết cho công việc thực tế. Ví dụ, sinh viên có thể nắm vững lý thuyết về quản lý khách sạn, nhưng lại thiếu kinh nghiệm thực tế trong việc xử lý tình huống cụ thể với khách hàng.
• Thay đổi trong nhu cầu thị trường: Với sự xuất hiện của công nghệ mới và xu hướng tiêu dùng hiện đại, các yêu cầu về kỹ năng trong ngành du lịch cũng thay đổi. Các lao động trẻ cần có khả năng sử dụng công nghệ thông tin, biết cách quản lý dữ liệu và phân tích xu hướng thị trường. Tuy nhiên, không phải tất cả lao động đều có cơ hội hoặc động lực để tham gia các khóa học bổ sung, dẫn đến tình trạng họ bị lạc hậu so với nhu cầu thực tế.

Cạnh tranh giữa các địa phương

• Cạnh tranh nguồn nhân lực: Các địa phương như Đà Nẵng, Nha Trang, và Hội An đều đang cạnh tranh gay gắt để thu hút lao động. Điều này không chỉ đến từ sự phát triển du lịch mà còn từ sự phát triển của các ngành công nghiệp khác như công nghệ thông tin và sản xuất. Nhiều lao động trẻ tìm kiếm cơ hội việc làm tại các thành phố lớn hơn, nơi có môi trường làm việc năng động và mức lương cao hơn, làm gia tăng khó khăn cho các địa phương du lịch trong việc thu hút nhân tài.
• Chi phí sinh hoạt và điều kiện sống: Ở nhiều khu vực phát triển du lịch, chi phí sinh hoạt, đặc biệt là giá nhà ở, thường tăng cao trong mùa du lịch. Điều này tạo áp lực lớn lên những người lao động trẻ, làm họ lo ngại về khả năng chi trả cho cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, tại Đà Nẵng, giá thuê nhà ở có thể tăng gấp đôi vào mùa cao điểm du lịch, gây khó khăn cho lao động mới chuyển đến.

Các giải pháp nâng cao chất lượng cung ứng nhân lực

Tăng cường đào tạo và phát triển nghề nghiệp

• Liên kết giữa doanh nghiệp và trường đào tạo: Một trong những giải pháp quan trọng để cải thiện chất lượng lao động là việc thiết lập mối quan hệ đối tác giữa các doanh nghiệp trong ngành du lịch và các cơ sở giáo dục. Các doanh nghiệp có thể tham gia vào quá trình xây dựng chương trình giảng dạy, cung cấp kiến thức và kỹ năng thực tế cho sinh viên. Hơn nữa, việc tổ chức các buổi thực tập, hội thảo và các hoạt động giao lưu giữa sinh viên và doanh nghiệp sẽ tạo cơ hội cho sinh viên hiểu rõ hơn về yêu cầu thực tế của thị trường.
• Chương trình đào tạo ngắn hạn và bồi dưỡng: Các doanh nghiệp nên triển khai các khóa đào tạo ngắn hạn cho nhân viên hiện tại, tập trung vào việc nâng cao kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm như giao tiếp, quản lý thời gian, và dịch vụ khách hàng. Chương trình bồi dưỡng không chỉ giúp nhân viên nâng cao năng lực mà còn tạo cơ hội để họ phát triển nghề nghiệp trong công ty, từ đó tăng cường sự trung thành với doanh nghiệp.

Tạo môi trường làm việc hấp dẫn

• Chế độ đãi ngộ tốt: Để thu hút và giữ chân lao động, các doanh nghiệp cần xây dựng chính sách đãi ngộ cạnh tranh, không chỉ dựa vào mức lương mà còn các phúc lợi khác như bảo hiểm sức khỏe, chế độ nghỉ phép linh hoạt, và các chương trình thưởng cho nhân viên xuất sắc. Việc áp dụng các chế độ đãi ngộ hợp lý sẽ tạo động lực cho nhân viên cống hiến và gắn bó với công ty.
• Môi trường làm việc thân thiện và khuyến khích sáng tạo: Tạo ra một môi trường làm việc tích cực, khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới là rất quan trọng trong ngành du lịch. Các doanh nghiệp nên tổ chức các hoạt động teambuilding, các buổi chia sẻ kinh nghiệm, và các cuộc thi sáng tạo giữa các nhân viên. Điều này không chỉ giúp tăng cường sự kết nối giữa các nhân viên mà còn thúc đẩy tinh thần làm việc và sự sáng tạo trong công việc.
• Chính sách hỗ trợ việc làm linh hoạt: Cung cấp các hình thức làm việc linh hoạt như làm việc từ xa, làm việc theo ca, hay các hợp đồng làm việc ngắn hạn sẽ giúp thu hút nhiều đối tượng lao động khác nhau, đặc biệt là những người có nhu cầu tìm việc làm linh hoạt. Điều này có thể giúp giảm thiểu tình trạng thiếu hụt lao động trong mùa du lịch cao điểm.

Xu hướng và triển vọng trong cung ứng nhân lực cho ngành du lịch

Xu hướng sử dụng công nghệ trong quản lý nhân lực

• Công nghệ thông tin và phần mềm quản lý:

Trong thời đại số, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành du lịch ngày càng trở nên cần thiết. Các phần mềm quản lý nhân lực không chỉ giúp các doanh nghiệp tổ chức, theo dõi và quản lý thông tin nhân viên hiệu quả hơn mà còn giúp phân tích dữ liệu để đưa ra các quyết định tốt hơn. Ví dụ, một phần mềm quản lý nhân sự có thể cung cấp thông tin về hiệu suất làm việc của từng nhân viên, từ đó giúp các nhà quản lý đưa ra các quyết định về đào tạo và thăng tiến.

Các ứng dụng đặt phòng trực tuyến và hệ thống quản lý khách hàng (CRM) giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng và tạo điều kiện cho nhân viên phục vụ khách hàng tốt hơn. Các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy cũng được áp dụng để dự đoán nhu cầu của khách hàng, từ đó tạo ra các chiến lược marketing hiệu quả hơn.

• Làm việc từ xa và mô hình hybrid:

Mô hình làm việc từ xa đã trở nên phổ biến hơn bao giờ hết, đặc biệt sau đại dịch COVID-19. Nhiều doanh nghiệp du lịch đã chuyển sang áp dụng mô hình làm việc hybrid, trong đó nhân viên có thể linh hoạt làm việc từ văn phòng hoặc từ xa. Mô hình này không chỉ giúp giảm chi phí vận hành mà còn mang lại sự thoải mái cho nhân viên, từ đó nâng cao hiệu suất làm việc.

Tuy nhiên, ngành du lịch vẫn yêu cầu sự hiện diện của nhân viên tại chỗ trong nhiều lĩnh vực, vì vậy các doanh nghiệp cần tìm kiếm sự cân bằng giữa các yêu cầu này. Việc triển khai công nghệ giao tiếp và hợp tác như video conference, phần mềm quản lý dự án sẽ hỗ trợ hiệu quả cho mô hình làm việc hybrid, giúp nhân viên kết nối và làm việc hiệu quả hơn.

Tăng cường ý thức về phát triển bền vững

• Chính sách nhân sự bền vững:

Với sự gia tăng nhận thức về biến đổi khí hậu và các vấn đề xã hội, ngày càng nhiều doanh nghiệp trong ngành du lịch chú trọng đến phát triển bền vững. Việc phát triển các chính sách nhân sự bền vững không chỉ giúp thu hút nhân viên mà còn xây dựng hình ảnh tích cực cho doanh nghiệp. Các chương trình đào tạo về bảo vệ môi trường, quản lý tài nguyên và du lịch có trách nhiệm nên được đưa vào chương trình đào tạo cho nhân viên.

Các doanh nghiệp có thể khuyến khích nhân viên tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường như trồng cây, dọn dẹp bãi biển và các chương trình cộng đồng khác. Những hoạt động này không chỉ nâng cao tinh thần đồng đội mà còn giúp nâng cao nhận thức về trách nhiệm xã hội trong ngành du lịch.

• Hỗ trợ các cộng đồng địa phương:

Các doanh nghiệp du lịch cần phát triển mối quan hệ chặt chẽ với cộng đồng địa phương, hỗ trợ việc làm cho người dân trong khu vực. Việc tuyển dụng nhân lực từ cộng đồng địa phương không chỉ giúp giảm thiểu chi phí đào tạo mà còn tạo ra một môi trường làm việc đa dạng, nơi nhân viên hiểu rõ về văn hóa và phong tục tập quán địa phương.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng nên tham gia vào các chương trình phát triển cộng đồng, đầu tư vào cơ sở hạ tầng và các dịch vụ thiết yếu cho người dân địa phương. Điều này không chỉ giúp tạo ra một nguồn nhân lực bền vững mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế cho khu vực.

Tăng cường vai trò của marketing nhân sự

• Xây dựng thương hiệu tuyển dụng:

Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt về nhân lực, các doanh nghiệp du lịch cần phải xây dựng một thương hiệu tuyển dụng hấp dẫn để thu hút ứng viên. Việc truyền thông rõ ràng về văn hóa công ty, các cơ hội thăng tiến và chế độ đãi ngộ sẽ giúp doanh nghiệp nổi bật trong mắt các ứng viên. Sử dụng các kênh truyền thông xã hội như Facebook, Instagram, và LinkedIn để chia sẻ câu chuyện thành công của nhân viên, hình ảnh môi trường làm việc và các hoạt động xã hội sẽ tạo ra một ấn tượng tích cực về doanh nghiệp.

Các video phỏng vấn với nhân viên hiện tại có thể là công cụ mạnh mẽ để giới thiệu văn hóa doanh nghiệp và làm nổi bật những giá trị cốt lõi của công ty.

• Tổ chức các sự kiện tuyển dụng:

Để tăng cường sự hiện diện trên thị trường nhân lực, các doanh nghiệp nên tổ chức các sự kiện tuyển dụng, hội thảo nghề nghiệp và chương trình thực tập. Các sự kiện này không chỉ giúp các ứng viên tìm hiểu về doanh nghiệp mà còn tạo cơ hội cho họ kết nối với các nhà tuyển dụng và nhân viên hiện tại.

Các chương trình tuyển dụng tại các trường đại học, cao đẳng cũng rất quan trọng. Doanh nghiệp có thể tổ chức các buổi hội thảo, chia sẻ kinh nghiệm thực tế với sinh viên, từ đó tạo ra một mối liên hệ chặt chẽ hơn với thế hệ lao động tương lai.

Kết luận

Thị trường cung ứng nhân lực cho ngành du lịch tại các địa phương phát triển du lịch trọng điểm đang đối mặt với nhiều thách thức nhưng cũng đầy cơ hội. Để phát triển bền vững, các doanh nghiệp và cơ sở đào tạo cần phối hợp chặt chẽ, cải thiện chất lượng đào tạo, tạo ra môi trường làm việc hấp dẫn và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của ngành. Qua đó, ngành du lịch Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đóng góp vào sự phát triển kinh tế quốc gia và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

CÔNG TY CỔ PHẦN LET’S GO HRS

– Website: https://vieclamletsgo.com/

– Hotline: 1800 28 28 21 – 096 735 7788

– Email: Support@vieclamletsgo.com

– Fanpage: LET’S GO HRS

Tham khảo: Website: Tìm kiếm việc làm uy tín