Ngành nông nghiệp công nghệ cao (CNCN) đang trở thành một lĩnh vực phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, với mục tiêu chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp truyền thống sang những phương thức sản xuất hiện đại, hiệu quả và bền vững hơn. Đặc biệt, trong bối cảnh năm 2025, ngành này dự báo sẽ có những thay đổi mạnh mẽ, tạo ra những nhu cầu mới về nhân lực. Bài viết dưới đây sẽ đề cập đến sự phát triển của ngành nông nghiệp công nghệ cao và những thay đổi trong cung ứng nhân lực để đáp ứng yêu cầu mới trong tương lai.

Nhu cầu về nhân lực trong ngành nông nghiệp công nghệ cao

Ngành nông nghiệp công nghệ cao (CNCN) ở Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập và nhu cầu cải thiện năng suất, chất lượng sản phẩm để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao từ thị trường trong nước và quốc tế. Để phát triển ngành này, việc cung ứng nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt. Nhu cầu về lao động trong ngành nông nghiệp công nghệ cao được chia thành hai nhóm chính: lao động kỹ thuật cao và lao động phổ thông.

Thị trường lao động kỹ thuật cao

Trong ngành nông nghiệp công nghệ cao, nhu cầu về lao động kỹ thuật cao rất lớn, đặc biệt là các chuyên gia trong các lĩnh vực công nghệ sinh học, tự động hóa, kỹ thuật số và phân tích dữ liệu. Các công việc chủ yếu trong nhóm này bao gồm:

• Kỹ sư nông nghiệp công nghệ cao: Là người thiết kế, triển khai và quản lý các hệ thống nông nghiệp tự động hóa, sử dụng công nghệ để tối ưu hóa quy trình sản xuất nông sản. Công việc này đòi hỏi kiến thức sâu về khoa học nông nghiệp và công nghệ thông tin.
• Chuyên gia phân tích dữ liệu: Các chuyên gia này phân tích dữ liệu từ các hệ thống cảm biến và thiết bị thông minh để đưa ra các quyết định tối ưu hóa quy trình sản xuất, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng cây trồng.
• Chuyên gia công nghệ sinh học: Những người làm việc trong lĩnh vực này có trách nhiệm nghiên cứu, phát triển giống cây trồng mới, cải thiện chất lượng và khả năng chống chịu của cây trồng thông qua các phương pháp công nghệ sinh học tiên tiến.
• Kỹ sư phần mềm và IoT (Internet of Things): Đây là nhóm lao động đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển và vận hành các hệ thống IoT được ứng dụng trong nông nghiệp. Các hệ thống này giúp giám sát và điều khiển các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, tưới tiêu, và dinh dưỡng của cây trồng một cách tự động và chính xác.

Lao động kỹ thuật cao trong ngành nông nghiệp công nghệ cao cần phải có trình độ học vấn cao và kỹ năng chuyên môn vững vàng, thường yêu cầu ít nhất là bằng đại học hoặc cao hơn trong các ngành kỹ thuật, nông nghiệp, công nghệ sinh học, và khoa học máy tính. Việc có các chứng chỉ chuyên ngành và kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực công nghệ nông nghiệp cũng là một lợi thế quan trọng.

Lao động phổ thông trong ngành nông nghiệp công nghệ cao

Bên cạnh lao động kỹ thuật cao, lao động phổ thông vẫn đóng vai trò quan trọng trong ngành nông nghiệp công nghệ cao, tuy nhiên, công việc của họ đã thay đổi nhiều so với trước đây. Các công việc này không còn đơn giản như thu hoạch hay chăm sóc cây trồng bằng phương pháp thủ công mà đòi hỏi sự hiểu biết về công nghệ và khả năng vận hành các thiết bị hiện đại. Một số công việc của lao động phổ thông trong ngành này bao gồm:

• Vận hành thiết bị tự động: Trong các trang trại nông nghiệp công nghệ cao, lao động phổ thông sẽ phải vận hành các hệ thống tưới tiêu tự động, máy móc thu hoạch, và các thiết bị khác như drone hay robot hỗ trợ sản xuất. Họ cần được đào tạo để sử dụng các công cụ này một cách hiệu quả.
• Quản lý chất lượng cây trồng: Lao động phổ thông cần phải theo dõi sự phát triển của cây trồng, kiểm tra các yếu tố như độ ẩm đất, ánh sáng, nhiệt độ, và các điều kiện môi trường khác để đảm bảo sự phát triển tối ưu cho cây trồng. Điều này đòi hỏi họ có khả năng sử dụng các công nghệ đo lường và cảm biến thông minh.
• Thu hoạch và bảo quản nông sản: Trong ngành nông nghiệp công nghệ cao, việc thu hoạch và bảo quản nông sản cũng được thực hiện theo phương pháp hiện đại, sử dụng máy móc và các phương pháp bảo quản tiên tiến. Lao động phổ thông cần được đào tạo để sử dụng các công nghệ này nhằm giữ gìn chất lượng nông sản sau thu hoạch.

Mặc dù không yêu cầu trình độ học vấn cao như lao động kỹ thuật, nhưng lao động phổ thông trong ngành nông nghiệp công nghệ cao cần có khả năng làm quen với các công nghệ mới và sẵn sàng học hỏi những kỹ năng mới. Điều này có thể được thực hiện qua các khóa đào tạo ngắn hạn, đào tạo tại chỗ, hoặc các chương trình đào tạo nghề đặc thù cho ngành nông nghiệp công nghệ cao.

Xu hướng phát triển nguồn nhân lực trong ngành nông nghiệp công nghệ cao

Để đáp ứng nhu cầu lao động trong ngành nông nghiệp công nghệ cao, các cơ sở đào tạo nghề cần phải điều chỉnh chương trình giảng dạy để cung cấp các kỹ năng mới phù hợp với sự phát triển của công nghệ. Các ngành đào tạo chủ yếu sẽ bao gồm công nghệ thông tin ứng dụng trong nông nghiệp, kỹ thuật nông nghiệp, công nghệ sinh học, và quản lý nông sản.

Ngoài ra, các doanh nghiệp trong ngành nông nghiệp công nghệ cao cần hợp tác chặt chẽ với các cơ sở đào tạo, cung cấp các chương trình thực tập, đào tạo trực tiếp để giúp lao động nắm bắt được các yêu cầu thực tế trong công việc. Việc phát triển các mô hình đào tạo kết hợp lý thuyết và thực hành tại các trang trại công nghệ cao sẽ giúp tăng cường kỹ năng cho người lao động, đồng thời giảm thiểu sự thiếu hụt nhân lực chất lượng.

Những thay đổi trong ngành nông nghiệp công nghệ cao vào năm 2025

Năm 2025 hứa hẹn sẽ là một bước ngoặt quan trọng trong ngành nông nghiệp công nghệ cao (CNCN), với những thay đổi lớn không chỉ trong công nghệ mà còn trong cách thức sản xuất và tổ chức lao động. Những thay đổi này sẽ mang lại cơ hội cũng như thách thức mới đối với các doanh nghiệp và lao động trong ngành. Các xu hướng chính trong ngành nông nghiệp công nghệ cao sẽ bao gồm sự tăng cường ứng dụng công nghệ, sự linh hoạt trong thị trường lao động và nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực.

Tăng cường ứng dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp

Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, ngành nông nghiệp công nghệ cao sẽ tiếp tục gia tăng việc ứng dụng các công nghệ hiện đại nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Các công nghệ tiên tiến như IoT (Internet of Things), AI (Artificial Intelligence), big data và robotics sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tự động hóa các công đoạn sản xuất và giám sát.

• Hệ thống tưới tiêu thông minh: Việc sử dụng các cảm biến thông minh và công nghệ AI để tự động điều chỉnh lượng nước tưới cho cây trồng dựa trên điều kiện thời tiết, độ ẩm của đất sẽ giúp tiết kiệm tài nguyên và nâng cao hiệu quả sản xuất.
• Nông nghiệp chính xác (Precision agriculture): Các hệ thống cảm biến, máy bay không người lái (drone) và robot sẽ giúp nông dân thu thập dữ liệu chính xác về tình trạng đất đai, cây trồng và môi trường. Điều này giúp đưa ra các quyết định chính xác về lượng phân bón, thuốc trừ sâu và các biện pháp canh tác, giảm thiểu chi phí và tăng cường hiệu quả.
• Sản xuất nông sản bằng công nghệ sinh học: Công nghệ sinh học sẽ giúp phát triển các giống cây trồng kháng bệnh, kháng sâu bệnh và chống chịu với biến đổi khí hậu, từ đó giúp tăng năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp.

Những ứng dụng công nghệ này không chỉ cải thiện hiệu quả sản xuất mà còn giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, tạo ra một nền nông nghiệp bền vững và có tính cạnh tranh cao hơn.

Thị trường lao động linh hoạt hơn

Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ trong ngành nông nghiệp công nghệ cao, mô hình lao động cũng sẽ có sự thay đổi rõ rệt. Cụ thể, lao động từ xa sẽ trở thành một xu hướng phổ biến, đặc biệt đối với những công việc liên quan đến phân tích dữ liệu, lập kế hoạch, và tư vấn kỹ thuật.

• Lao động từ xa trong công tác quản lý và phân tích: Các chuyên gia phân tích dữ liệu, kỹ sư phần mềm và các nhà nghiên cứu có thể làm việc từ xa, sử dụng các công cụ trực tuyến để giám sát hoạt động của trang trại, phân tích dữ liệu thu thập từ các cảm biến, drone và máy móc thông minh. Điều này sẽ giúp giảm thiểu chi phí vận hành và tạo ra một môi trường làm việc linh hoạt cho lao động có trình độ cao.
• Lao động tại chỗ với công việc kỹ thuật: Đối với các công việc cần sự hiện diện trực tiếp tại trang trại như vận hành máy móc, thu hoạch, và chăm sóc cây trồng, lao động phổ thông sẽ có cơ hội làm việc với các công nghệ hiện đại. Tuy nhiên, họ sẽ cần phải được đào tạo để làm quen với các công cụ mới, bao gồm robot, máy tự động, và các hệ thống giám sát thông minh.
• Chuyển đổi từ lao động thủ công sang lao động kỹ thuật: Việc áp dụng các công nghệ mới sẽ làm thay đổi cấu trúc lao động, yêu cầu người lao động phổ thông phải được đào tạo lại để sử dụng các thiết bị thông minh. Điều này mở ra cơ hội học hỏi và phát triển nghề nghiệp cho lao động phổ thông, giúp họ tham gia vào các công đoạn sản xuất đỉnh cao.

Đào tạo và nâng cao kỹ năng lao động

Để đáp ứng nhu cầu lao động trong ngành nông nghiệp công nghệ cao, việc đào tạo và nâng cao kỹ năng cho lực lượng lao động là vô cùng quan trọng. Các doanh nghiệp sẽ cần hợp tác với các cơ sở giáo dục và các tổ chức đào tạo nghề để thiết kế các chương trình học phù hợp với yêu cầu thực tế của ngành.

• Đào tạo nghề chuyên sâu: Các chương trình đào tạo nghề cần phải được cập nhật thường xuyên để bao gồm các kỹ năng mới như sử dụng công nghệ IoT, AI, robot và phân tích dữ liệu trong nông nghiệp. Ngoài ra, các khóa học ngắn hạn hoặc đào tạo tại chỗ cũng là phương thức hiệu quả giúp lao động nhanh chóng nắm bắt các kỹ thuật mới.
• Khuyến khích học hỏi suốt đời: Với sự thay đổi liên tục của công nghệ, lao động trong ngành nông nghiệp công nghệ cao cần có tinh thần học hỏi suốt đời để theo kịp các xu hướng mới. Các doanh nghiệp cần tạo ra môi trường học tập liên tục và khuyến khích nhân viên tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu để cải thiện kỹ năng của mình.
• Đào tạo cho lao động phổ thông: Các chương trình đào tạo cho lao động phổ thông cũng cần được thiết kế để giúp họ làm quen với các công nghệ mới trong nông nghiệp. Chương trình này sẽ giúp họ vận hành các thiết bị tự động, giám sát các hệ thống cảm biến, và thu thập dữ liệu phục vụ cho công tác phân tích và điều chỉnh quy trình sản xuất.

Tăng cường hợp tác quốc tế

Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và sự cạnh tranh toàn cầu, việc hợp tác quốc tế sẽ trở thành một xu hướng quan trọng trong ngành nông nghiệp công nghệ cao. Các công ty nông nghiệp sẽ tìm cách hợp tác với các đối tác quốc tế để trao đổi công nghệ, kinh nghiệm và kiến thức trong việc áp dụng các công nghệ mới.

Các dự án hợp tác này không chỉ giúp các doanh nghiệp trong nước tiếp cận với các công nghệ tiên tiến mà còn tạo cơ hội cho lao động Việt Nam học hỏi và nâng cao tay nghề từ các chuyên gia quốc tế. Ngoài ra, hợp tác quốc tế cũng giúp các sản phẩm nông sản Việt Nam có thể vươn ra thị trường quốc tế, nâng cao giá trị gia tăng và sức cạnh tranh của sản phẩm.

Kết luận

Ngành nông nghiệp công nghệ cao đang trở thành động lực quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là khi đất nước hướng tới việc cải tiến sản xuất nông nghiệp để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu. Với những thay đổi nhanh chóng trong công nghệ và phương thức sản xuất, nhu cầu về nhân lực trong ngành này cũng sẽ ngày càng tăng, đặc biệt là lao động có kỹ năng cao và lao động phổ thông được đào tạo chuyên sâu.

Đến năm 2025, ngành nông nghiệp công nghệ cao sẽ có những bước tiến vượt bậc, và những thay đổi này đòi hỏi các cơ sở đào tạo, các doanh nghiệp và chính phủ phải phối hợp chặt chẽ để phát triển nguồn nhân lực phù hợp, góp phần thúc đẩy ngành nông nghiệp Việt Nam phát triển bền vững trong tương lai.

Liên hệ với chúng tôi:

Hotline: 096 735 77 88

Fanpage: LET’S GO

Website: Việc làm LET’S GO

Tham khảo thêm:

Website: Tuyển dụng TTV