Xu hướng lao động phổ thông chuyển về làm việc ở quê và tác động đến sinh hoạt gia đình

Xu hướng lao động phổ thông rời bỏ các đô thị lớn để trở về quê làm việc đang dần trở thành một hiện tượng nổi bật trong xã hội hiện nay. Những biến động về kinh tế, sự thay đổi trong nhận thức về công việc, cũng như những thách thức mà cuộc sống đô thị mang lại đã thôi thúc nhiều lao động phổ thông đưa ra quyết định này. Họ không chỉ tìm kiếm một môi trường sống ít áp lực hơn mà còn mong muốn gần gũi gia đình và xây dựng cuộc sống ổn định tại quê nhà.

Hiện tượng này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong cách tiếp cận cuộc sống của người lao động mà còn tạo ra những ảnh hưởng sâu sắc đến nhiều khía cạnh khác nhau như đời sống gia đình, sự phát triển kinh tế địa phương và xã hội. Việc lao động phổ thông rời bỏ đô thị lớn có thể xem như một xu hướng tất yếu, đặc biệt trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tại thành phố ngày càng tăng cao và các cơ hội việc làm tại nông thôn đang dần được cải thiện.

Dưới đây là một phân tích chi tiết về xu hướng này, bao gồm nguyên nhân sâu xa, tác động toàn diện đến các mặt của đời sống và đề xuất những giải pháp cụ thể giúp người lao động thích nghi với những thay đổi lớn trong cuộc sống.

 

Xu hướng lao động phổ thông chuyển về quê

Thực trạng lao động phổ thông rời thành phố lớn

Lao động phổ thông là nhóm chiếm tỷ lệ lớn trong các khu công nghiệp, nhà máy tại các thành phố lớn. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, một số lượng lớn lao động đã rời bỏ các đô thị sầm uất để tìm kiếm cơ hội việc làm tại quê nhà. Họ từ bỏ cuộc sống bận rộn, áp lực tại thành phố để quay về với công việc nông nghiệp, kinh doanh nhỏ lẻ hoặc làm việc tại các doanh nghiệp địa phương.

Nguyên nhân dẫn đến xu hướng này

Sự gia tăng số lượng lao động phổ thông rời các đô thị lớn để trở về quê làm việc không phải là hiện tượng ngẫu nhiên. Đó là kết quả của một loạt yếu tố kinh tế, xã hội và cá nhân đan xen. Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến xu hướng này:

 

Chi phí sinh hoạt cao tại thành phố lớn

Cuộc sống tại các đô thị lớn ngày càng trở nên đắt đỏ, khiến lao động phổ thông – nhóm người có thu nhập trung bình thấp – khó lòng duy trì một cuộc sống ổn định.

Giá thuê nhà: Tại các thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội, giá thuê nhà thường chiếm từ 30-50% thu nhập của người lao động phổ thông. Hầu hết họ phải sống trong các khu nhà trọ chật hẹp, thiếu tiện nghi để tiết kiệm chi phí.

Chi phí thực phẩm: Giá cả thực phẩm tại thành phố cao hơn từ 20-30% so với nông thôn, khiến các bữa ăn hàng ngày trở thành gánh nặng tài chính.

Chi phí y tế và giáo dục:

Y tế: Chi phí khám chữa bệnh, mua bảo hiểm y tế tại thành phố cao hơn đáng kể so với ở quê.

Giáo dục: Học phí cho con cái tại các trường mầm non, tiểu học tư nhân hoặc công lập ở thành phố ngày càng tăng, đặc biệt với những gia đình có nhiều con.

Lao động phổ thông, với mức lương trung bình từ 6-10 triệu đồng/tháng, phải vật lộn để cân đối giữa chi phí sinh hoạt và nhu cầu cơ bản, dẫn đến quyết định quay về quê nơi chi phí rẻ hơn để giảm bớt áp lực tài chính.

Áp lực công việc tại đô thị lớn

Làm việc trong các khu công nghiệp và nhà máy tại thành phố thường đi kèm với khối lượng công việc lớn, áp lực cao nhưng mức lương lại không tương xứng.

Thời gian làm việc kéo dài: Lao động phổ thông thường phải làm việc từ 10-12 tiếng/ngày, bao gồm cả làm thêm giờ để tăng thu nhập. Điều này dẫn đến tình trạng kiệt sức và giảm chất lượng cuộc sống.

Công việc đơn điệu: Các công việc dây chuyền tại nhà máy thường đòi hỏi lặp đi lặp lại, thiếu cơ hội học hỏi và phát triển, khiến người lao động cảm thấy chán nản.

Mức lương thấp:

• Mặc dù khối lượng công việc lớn, mức lương cơ bản thường chỉ đủ để trang trải các nhu cầu tối thiểu, không có nhiều dư dả để tiết kiệm hoặc nâng cao chất lượng sống.
• Những ngày không thể làm thêm giờ do ốm đau hoặc nghỉ phép có thể khiến thu nhập hàng tháng giảm đáng kể.

Áp lực từ công việc cùng với chi phí cao tại thành phố khiến nhiều người quyết định quay về quê, nơi họ có thể làm việc với môi trường ít căng thẳng hơn và gần gũi gia đình.

 

Tác động của đại dịch COVID-19

Đại dịch COVID-19 không chỉ làm gián đoạn kinh tế mà còn thay đổi đáng kể hành vi lao động của người dân.

Mất việc làm hàng loạt:

• Nhiều nhà máy, công ty tại các khu công nghiệp lớn phải đóng cửa hoặc thu hẹp quy mô sản xuất, dẫn đến tình trạng hàng loạt lao động mất việc.
• Người lao động, không có nguồn thu nhập ổn định, buộc phải quay về quê để giảm chi phí sinh hoạt.

Gián đoạn chuỗi cung ứng:

• Đại dịch đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng nguyên vật liệu, dẫn đến việc cắt giảm lao động tại nhiều nhà máy.
• Điều này khiến lao động phổ thông không thể tiếp tục bám trụ tại thành phố.

Lợi ích từ việc về quê:

• Trong giai đoạn giãn cách, nhiều lao động nhận ra rằng việc sống tại quê nhà giúp họ giảm đáng kể chi phí sinh hoạt và tạo cơ hội gắn kết với gia đình hơn.
• COVID-19 trở thành cú hích lớn, thúc đẩy làn sóng lao động quay về quê nhanh hơn so với các yếu tố khác.

 

Sự phát triển kinh tế tại nông thôn

Những năm gần đây, nền kinh tế tại các vùng nông thôn Việt Nam đang có những bước tiến đáng kể, tạo thêm nhiều cơ hội việc làm mới cho lao động phổ thông.

Nông nghiệp công nghệ cao: Các mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao như trồng rau sạch, nuôi cá theo tiêu chuẩn quốc tế đang phát triển mạnh, mang lại công ăn việc làm cho nhiều người.

Dịch vụ và thương mại: Sự gia tăng nhu cầu tiêu dùng tại các vùng nông thôn đã thúc đẩy các doanh nghiệp địa phương mở rộng lĩnh vực dịch vụ, thương mại, tạo thêm cơ hội làm việc.

Đầu tư vào hạ tầng: Chính phủ và doanh nghiệp đang tăng cường đầu tư vào giao thông, công nghệ và giáo dục tại nông thôn, giúp cải thiện môi trường sống và làm việc, thu hút người lao động quay về.

Với những cơ hội việc làm ngày càng tăng tại quê nhà, nhiều lao động phổ thông nhận ra rằng họ không nhất thiết phải gắn bó với cuộc sống đô thị để kiếm sống.

 

Yếu tố gia đình

Sự gắn bó với gia đình và nhu cầu sống gần gũi với người thân là một trong những nguyên nhân quan trọng thúc đẩy người lao động quay về quê.

Xa cách lâu ngày: Nhiều lao động đã xa quê hàng chục năm để làm việc tại thành phố. Việc không thể chăm sóc cha mẹ già hoặc thiếu thời gian bên con cái khiến họ cảm thấy áy náy và mong muốn trở về gần gia đình.

Chăm sóc cha mẹ lớn tuổi: Khi cha mẹ già đi, nhu cầu được ở gần để chăm sóc và phụng dưỡng ngày càng trở nên cấp bách, đặc biệt đối với những người là con cả hoặc con duy nhất trong gia đình.

Nuôi dạy con cái: Đối với các gia đình có con nhỏ, việc về quê giúp họ tiết kiệm chi phí nuôi dạy con và tạo môi trường sống lành mạnh, an toàn hơn cho trẻ nhỏ.

Ý nghĩa tinh thần: Quê hương thường mang lại cảm giác bình yên, gắn bó và thân thuộc. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc cân nhắc quay về quê đối với nhiều người.

 

Tác động đến sinh hoạt gia đình của lao động

Sự thay đổi môi trường làm việc từ thành phố về quê kéo theo nhiều tác động đến đời sống gia đình, bao gồm cả mặt tích cực lẫn tiêu cực.

Tác động tích cực

Gắn kết gia đình: Lao động phổ thông khi trở về quê sẽ có nhiều thời gian bên gia đình hơn. Họ có thể chăm sóc cha mẹ già, gần gũi con cái và xây dựng một môi trường gia đình ấm cúng hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh gia đình là nguồn hỗ trợ tinh thần chính.

Giảm áp lực tài chính: Chi phí sinh hoạt ở nông thôn thường thấp hơn đáng kể so với thành phố. Điều này giúp gia đình có thêm khoản dư để tiết kiệm hoặc đầu tư cho những nhu cầu dài hạn.

Cải thiện sức khỏe tinh thần: Môi trường sống ở quê thường trong lành, ít ô nhiễm và không quá ồn ào, tạo điều kiện cho người lao động thư giãn và giảm stress.

Đóng góp cho kinh tế gia đình: Khi làm việc tại quê, lao động phổ thông có thể kết hợp với các hoạt động gia đình như làm nông, chăn nuôi hoặc kinh doanh nhỏ để tăng thêm thu nhập.

 

Tác động tiêu cực

Thu nhập thấp hơn: Công việc tại quê thường có mức lương thấp hơn thành phố, khiến việc tích lũy tài chính trở nên khó khăn hơn, đặc biệt đối với những gia đình có nhiều khoản chi tiêu lớn như học phí hoặc y tế.

Hạn chế cơ hội học tập của con cái: Chất lượng giáo dục tại nhiều vùng quê vẫn chưa đáp ứng tốt như ở thành phố, làm giảm cơ hội phát triển toàn diện cho con cái.

Khó khăn trong thích nghi: Những người đã quen với cuộc sống tiện nghi và nhịp sống nhanh ở thành phố có thể cảm thấy khó khăn khi phải sống trong môi trường ít sôi động hơn tại quê nhà.

Phụ thuộc vào kinh tế gia đình: Tại một số vùng quê, các cơ hội việc làm ổn định còn hạn chế. Nhiều người phải quay về làm nông hoặc công việc không ổn định, dẫn đến phụ thuộc kinh tế vào gia đình.

 

Thách thức và cơ hội của lao động khi làm việc ở quê

Các thách thức

Việc làm chưa ổn định: Tại các vùng quê, công việc ổn định với thu nhập khá vẫn còn hạn chế. Điều này gây ra rủi ro về tài chính cho người lao động.

Giới hạn trong phát triển nghề nghiệp: Các công việc tại quê thường không đòi hỏi kỹ năng cao, khiến lao động khó phát triển chuyên môn hoặc đạt được những cơ hội nghề nghiệp cao hơn.

Cơ sở hạ tầng và dịch vụ hạn chế: Nhiều vùng quê vẫn thiếu các dịch vụ như y tế chất lượng, giáo dục tốt, hoặc các tiện ích công cộng hiện đại, gây khó khăn cho người lao động và gia đình.

 

Các cơ hội

Làm việc gần gia đình: Đây là cơ hội để tái kết nối với gia đình, chăm sóc cha mẹ già, gần gũi con cái và xây dựng các mối quan hệ tình cảm bền vững.

Tăng khả năng tiết kiệm: Với mức chi phí sinh hoạt thấp hơn, lao động phổ thông có thể tiết kiệm một phần thu nhập để đầu tư vào các mục tiêu dài hạn như xây nhà, mua đất hoặc kinh doanh.

Thúc đẩy kinh tế địa phương: Sự quay về của lao động phổ thông mang lại nguồn lực lao động, kinh nghiệm và kỹ năng, góp phần phát triển kinh tế vùng quê, đặc biệt trong các ngành như nông nghiệp và dịch vụ.

 

Giải pháp để thích nghi khi làm việc ở quê

Lập kế hoạch tài chính cá nhân:

• Trước khi chuyển về quê, người lao động nên đánh giá chi tiết về thu nhập, chi phí sinh hoạt và các khoản tiết kiệm hiện có.
• Tạo một ngân sách rõ ràng, dành ra khoản tiết kiệm để đối phó với các tình huống khẩn cấp.

Nâng cao kỹ năng lao động: Tham gia các khóa đào tạo về kỹ thuật nông nghiệp, dịch vụ khách hàng hoặc kinh doanh online để mở rộng cơ hội việc làm tại quê.

Tận dụng công nghệ: Kinh doanh trực tuyến hoặc làm việc từ xa là những cơ hội lớn trong thời đại số hóa. Người lao động có thể sử dụng mạng xã hội và các nền tảng thương mại điện tử để bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ.

Hợp tác với cộng đồng địa phương: Tham gia các hợp tác xã, tổ chức kinh tế địa phương hoặc các nhóm cộng đồng để tìm kiếm việc làm và chia sẻ kinh nghiệm.

Đầu tư vào giáo dục cho con cái: Dù sống tại quê, hãy ưu tiên đầu tư vào việc học của con cái, từ việc chọn trường tốt hơn đến các lớp học trực tuyến để bổ sung kiến thức.

 

Kết luận

Xu hướng lao động phổ thông trở về quê làm việc không chỉ là phản ánh của sự thay đổi về kinh tế mà còn thể hiện một cách nhìn nhận mới về cuộc sống. Dù mang lại nhiều cơ hội gần gũi gia đình và giảm chi phí, nhưng xu hướng này cũng đặt ra những thách thức không nhỏ về thu nhập và phát triển bản thân.

Việc lập kế hoạch chi tiết, nâng cao kỹ năng và tận dụng tối đa các cơ hội tại quê nhà sẽ là chìa khóa để lao động phổ thông không chỉ thích nghi mà còn phát triển bền vững. Xu hướng quay về quê làm việc có thể trở thành động lực thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương và mang lại lợi ích lâu dài cho cả gia đình và cộng đồng.

Liên hệ với chúng tôi

Hotline: 1800 28 28 21 – 096 735 77 88

Fanpage: LET’S GO

Website: Việc làm LET’S Go HRS

Tham khảo thêm:

Website: Tuyển dụng TTV