Ảnh hưởng của công nghệ vào đời sống sinh hoạt của lao động phổ thông

 

 

Sự bùng nổ của công nghệ trong thời đại 4.0 đang thay đổi toàn diện mọi khía cạnh của cuộc sống con người. Không chỉ giới hạn trong các lĩnh vực chuyên môn cao như tài chính, y tế, giáo dục hay khoa học kỹ thuật, công nghệ còn len lỏi vào những khía cạnh bình dị nhất của đời sống xã hội, bao gồm cả sinh hoạt thường nhật của lao động phổ thông – nhóm lao động chiếm phần lớn lực lượng lao động trong các ngành nghề chân tay, sản xuất và dịch vụ.

Công nghệ ngày nay không chỉ hiện diện trong công việc mà còn đóng vai trò quan trọng trong cách lao động phổ thông quản lý tài chính cá nhân, duy trì kết nối xã hội, giải trí, và thậm chí thay đổi cách họ tiếp cận các dịch vụ cơ bản. Từ việc sử dụng điện thoại thông minh để gọi xe, chuyển tiền về quê cho gia đình, đến việc tiếp cận cơ hội việc làm qua các nền tảng trực tuyến, công nghệ đang mang đến cho họ những tiện ích vượt bậc, nhưng đồng thời cũng đặt ra những thách thức không nhỏ.

Công nghệ không đơn thuần là công cụ, mà đang trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống của lao động phổ thông. Điều này kéo theo những ảnh hưởng sâu rộng, bao gồm cả mặt tích cực như cải thiện năng suất lao động, nâng cao chất lượng sống và mặt tiêu cực như nguy cơ mất việc làm do tự động hóa hoặc những hạn chế trong việc tiếp cận công nghệ của nhóm lao động này.

Dưới đây là phân tích toàn diện và chi tiết về ảnh hưởng của công nghệ đến đời sống lao động phổ thông. Bài viết sẽ đề cập đến các tác động tích cực, tiêu cực, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm giúp lao động phổ thông tận dụng tối đa lợi ích từ công nghệ, cũng như vượt qua những thách thức do sự thay đổi nhanh chóng của thời đại 4.0 mang lại.

 

Công nghệ đang thay đổi đời sống của lao động phổ thông

Công nghệ không còn là khái niệm xa vời đối với lao động phổ thông. Từ môi trường làm việc tại các nhà máy, công xưởng đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, công nghệ đang len lỏi và thay đổi cách họ làm việc, quản lý tài chính, giải trí và kết nối xã hội. Những thay đổi này mang đến cả cơ hội và thách thức, đòi hỏi lao động phổ thông phải thích nghi để không bị bỏ lại trong dòng chảy hiện đại hóa.

Công nghệ trong công việc hàng ngày

Trong công việc, công nghệ đóng vai trò ngày càng quan trọng, giúp lao động phổ thông nâng cao năng suất, giảm bớt sức lao động thủ công và tối ưu hóa các quy trình làm việc.

Ứng dụng máy móc và tự động hóa

• Máy móc hỗ trợ sản xuất:
  • Công nghệ tự động hóa đã thay thế phần lớn các công việc tay chân nặng nhọc. Ví dụ: máy cắt gỗ, máy ép nhựa, máy in 3D hoặc dây chuyền đóng gói tự động giúp giảm thiểu sức lao động, đảm bảo độ chính xác và nâng cao sản lượng.
  • Những công việc trước đây cần nhiều lao động như dệt may, chế biến thực phẩm, nay chỉ cần một số ít người để vận hành và giám sát máy móc.
• Thách thức nâng cao kỹ năng:
  • Việc áp dụng công nghệ đòi hỏi lao động phải có kỹ năng vận hành và bảo trì máy móc, không chỉ dừng lại ở việc sử dụng các thiết bị cơ bản.
  • Với những lao động phổ thông có trình độ học vấn thấp hoặc chưa được đào tạo, việc làm quen với công nghệ trở thành rào cản lớn, thậm chí khiến họ mất cơ hội việc làm.

Công nghệ quản lý và giám sát

• Hệ thống giám sát thông minh:
  • Ngày nay, nhiều công ty sử dụng phần mềm hoặc thiết bị cảm biến để theo dõi quy trình làm việc và hiệu suất của từng lao động. Ví dụ: các cảm biến theo dõi chất lượng sản phẩm trong dây chuyền sản xuất hoặc phần mềm quản lý công việc.
  • Điều này giúp doanh nghiệp tối ưu hóa năng suất và giảm sai sót trong quá trình sản xuất.
• Tương tác hàng ngày với công nghệ:
  • Lao động phổ thông phải học cách sử dụng các công cụ công nghệ này, từ việc ghi nhận dữ liệu sản xuất, báo cáo hiệu suất đến tương tác với các hệ thống tự động hóa.
  • Điều này đòi hỏi sự kiên nhẫn và nỗ lực để thích nghi với công nghệ trong công việc.

Sử dụng điện thoại thông minh

Thiết bị thiết yếu trong đời sống: Điện thoại thông minh đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của lao động phổ thông. Ngoài chức năng nghe gọi cơ bản, họ còn sử dụng điện thoại để truy cập mạng xã hội, giải trí qua YouTube, TikTok, hoặc tìm kiếm thông tin.

Công cụ tìm kiếm việc làm: Các ứng dụng di động như Vieclam24h, MyWork giúp lao động phổ thông tìm kiếm cơ hội việc làm mới, phù hợp với kỹ năng và vị trí địa lý của họ mà không cần qua các trung tâm môi giới truyền thống.

Quản lý tài chính cá nhân: Nhiều lao động phổ thông sử dụng các ứng dụng tài chính như MoMo, Viettel Money để chuyển tiền về quê cho gia đình, thanh toán hóa đơn hoặc quản lý chi tiêu hàng ngày.

 

 

Mua sắm trực tuyến

Xu hướng thương mại điện tử: Các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki đã trở thành lựa chọn phổ biến của lao động phổ thông để mua sắm các nhu yếu phẩm, từ quần áo, đồ dùng cá nhân đến thực phẩm khô.

Tiết kiệm thời gian và chi phí: Thay vì mất thời gian đi chợ hoặc mua sắm tại cửa hàng truyền thống, họ có thể đặt hàng trực tuyến với giá cả cạnh tranh hơn và tận dụng các chương trình khuyến mãi.

Thanh toán linh hoạt: Sự tích hợp của ví điện tử hoặc thanh toán qua thẻ giúp việc mua sắm trực tuyến trở nên tiện lợi, không cần sử dụng tiền mặt.

 

Tác động tích cực của công nghệ đến đời sống lao động phổ thông

Công nghệ mang lại nhiều lợi ích thiết thực, giúp lao động phổ thông cải thiện điều kiện sống, nâng cao năng suất lao động và tăng cường kết nối xã hội.

Nâng cao hiệu quả và điều kiện làm việc

Tăng năng suất lao động: Công nghệ tự động hóa giúp lao động phổ thông hoàn thành công việc nhanh chóng hơn với độ chính xác cao hơn. Ví dụ, dây chuyền lắp ráp tự động trong ngành sản xuất điện tử giúp giảm thời gian thao tác thủ công, tăng sản lượng sản xuất.

Cải thiện điều kiện làm việc: Những công việc nặng nhọc trước đây như bê vác, vận chuyển nay đã được thay thế bằng xe nâng hàng hoặc băng chuyền. Điều này giảm thiểu nguy cơ chấn thương và cải thiện sức khỏe cho người lao động.

Tiếp cận thông tin và dịch vụ dễ dàng hơn

Tìm kiếm việc làm: Các nền tảng tuyển dụng trực tuyến như Vieclam24h, MyWork, hoặc LinkedIn giúp lao động phổ thông tìm kiếm việc làm nhanh chóng, tiết kiệm thời gian và chi phí so với các phương thức truyền thống.

Cập nhật thông tin xã hội: Internet giúp lao động phổ thông tiếp cận tin tức, học hỏi kỹ năng mới, và nắm bắt các chính sách hỗ trợ từ chính quyền.

Cải thiện đời sống tinh thần

Kết nối với gia đình: Đối với những lao động xa quê, công nghệ giúp họ duy trì liên lạc với gia đình thông qua các ứng dụng như Zalo, Messenger. Các cuộc gọi video không chỉ rút ngắn khoảng cách địa lý mà còn tăng cường sự gắn kết gia đình.

Giải trí dễ dàng: Điện thoại thông minh cho phép lao động phổ thông truy cập các nền tảng giải trí như YouTube, TikTok, giúp giảm căng thẳng sau những giờ làm việc mệt mỏi.

 

 

Hỗ trợ quản lý tài chính

Chuyển tiền nhanh chóng: Các ứng dụng tài chính như MoMo, Viettel Money giúp lao động phổ thông chuyển tiền về quê hoặc thanh toán hóa đơn chỉ trong vài thao tác đơn giản, tiết kiệm thời gian và chi phí so với các phương thức truyền thống.

Quản lý chi tiêu cá nhân: Nhiều ứng dụng hỗ trợ quản lý tài chính, giúp người lao động ghi chép chi tiêu hàng ngày, lên kế hoạch tiết kiệm hiệu quả.

 

Thách thức của công nghệ đối với lao động phổ thông

Bên cạnh những lợi ích, công nghệ cũng đặt ra không ít thách thức cho lao động phổ thông, từ nguy cơ mất việc làm đến những tác động tiêu cực về sức khỏe và tinh thần.

Nguy cơ mất việc làm do tự động hóa

Công nghệ thay thế lao động thủ công: Sự phát triển của máy móc tự động và trí tuệ nhân tạo đang dần thay thế những công việc tay chân đơn giản. Nhiều lao động phổ thông trong các ngành sản xuất, vận chuyển đã phải đối mặt với tình trạng thất nghiệp do không còn vị trí phù hợp.

Yêu cầu nâng cao kỹ năng: Máy móc hiện đại đòi hỏi lao động phổ thông phải có kiến thức và kỹ năng mới để vận hành. Điều này trở thành rào cản lớn đối với những người có trình độ học vấn thấp hoặc không có điều kiện học tập.

Hạn chế trong việc sử dụng công nghệ

Thiếu kiến thức và kỹ năng: Một bộ phận lao động phổ thông chưa quen với việc sử dụng công nghệ, từ máy móc trong công việc đến các ứng dụng tài chính, khiến họ khó tận dụng hết lợi ích mà công nghệ mang lại.

Sợ thay đổi: Một số lao động phổ thông e ngại hoặc lo lắng rằng công nghệ sẽ làm phức tạp công việc của họ, dẫn đến tâm lý trì trệ, không sẵn sàng học hỏi.

Tác động tiêu cực đến sức khỏe

Căng thẳng và mệt mỏi: Sử dụng thiết bị công nghệ quá nhiều, đặc biệt là điện thoại thông minh và máy tính, có thể gây căng thẳng tinh thần, giảm khả năng tập trung và làm việc.

Thiếu vận động: Việc sử dụng máy móc để giảm sức lao động thủ công cũng khiến lao động phổ thông ít vận động, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như béo phì, tiểu đường.

 

Giải pháp để lao động phổ thông tận dụng công nghệ hiệu quả

Công nghệ mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức cho lao động phổ thông. Để tận dụng tối đa lợi ích mà công nghệ mang lại, cần có những giải pháp đồng bộ từ chính quyền, doanh nghiệp và chính bản thân người lao động. Dưới đây là các biện pháp chi tiết giúp lao động phổ thông tiếp cận và ứng dụng công nghệ hiệu quả trong cả công việc lẫn sinh hoạt hàng ngày.

Nâng cao kỹ năng công nghệ cho lao động phổ thông

Tổ chức đào tạo

Vai trò của chính phủ và doanh nghiệp: Chính phủ và các doanh nghiệp cần tổ chức các khóa đào tạo miễn phí hoặc chi phí thấp, tập trung vào việc hướng dẫn lao động sử dụng máy móc công nghệ cao và các ứng dụng hỗ trợ công việc.

Nội dung đào tạo cần đơn giản, dễ hiểu, phù hợp với trình độ của lao động phổ thông, bao gồm kỹ năng cơ bản như sử dụng thiết bị sản xuất tự động, ứng dụng phần mềm quản lý công việc, hoặc vận hành máy móc công nghiệp.

Đào tạo trực tuyến: Đối với những lao động không thể tham gia trực tiếp, các khóa học trực tuyến hoặc video hướng dẫn có thể giúp họ dễ dàng tiếp cận kiến thức mọi lúc, mọi nơi.

Hỗ trợ học tập tại nơi làm việc

Hướng dẫn thực hành tại nhà máy:

• Các doanh nghiệp nên tổ chức các buổi hướng dẫn sử dụng thiết bị công nghệ mới ngay tại nhà máy hoặc xí nghiệp. Việc thực hành trực tiếp giúp lao động làm quen nhanh hơn và giảm áp lực khi phải tự học.
• Đội ngũ kỹ thuật viên hoặc quản lý cần hỗ trợ liên tục, đảm bảo lao động hiểu rõ cách vận hành và bảo trì máy móc.

Đào tạo liên tục: Cần tổ chức các chương trình đào tạo định kỳ để cập nhật kiến thức mới, giúp lao động phổ thông không bị lạc hậu trước sự phát triển không ngừng của công nghệ.

Tăng cường phúc lợi cho lao động

Bảo vệ việc làm

Chính sách hỗ trợ từ chính quyền:

Trước nguy cơ mất việc làm do tự động hóa, chính quyền cần có các chính sách hỗ trợ như:

• Trợ cấp thất nghiệp: Cung cấp trợ cấp cho lao động bị ảnh hưởng, giúp họ duy trì cuộc sống trong thời gian tìm kiếm việc làm mới.
• Tạo việc làm mới: Khuyến khích phát triển các ngành nghề mới không phụ thuộc vào tự động hóa, như các công việc dịch vụ hoặc sản xuất thủ công.

Đảm bảo quyền lợi lao động: Chính phủ cần giám sát chặt chẽ việc áp dụng công nghệ trong doanh nghiệp, đảm bảo rằng người lao động được đào tạo đầy đủ trước khi áp dụng công nghệ mới và không bị sa thải một cách bất công.

 

 

Phát triển hạ tầng số

Đầu tư hạ tầng internet:

• Để lao động phổ thông dễ dàng tiếp cận công nghệ, cần phát triển hạ tầng mạng internet tốc độ cao tại các khu công nghiệp, vùng nông thôn và các khu vực xa trung tâm.
• Các doanh nghiệp viễn thông có thể cung cấp gói cước ưu đãi cho lao động phổ thông, giúp họ dễ dàng sử dụng internet để làm việc và học tập.

Xây dựng trung tâm công nghệ cộng đồng: Tại các khu vực có đông lao động phổ thông, cần xây dựng các trung tâm công nghệ với máy tính, thiết bị kết nối internet, và đội ngũ hỗ trợ kỹ thuật, giúp họ dễ dàng tiếp cận công nghệ hiện đại.

Tận dụng công nghệ trong sinh hoạt hàng ngày

Khuyến khích sử dụng ứng dụng tài chính

Hỗ trợ sử dụng ví điện tử: Đào tạo lao động cách sử dụng các ứng dụng như MoMo, ZaloPay, Viettel Money để thực hiện các giao dịch tài chính như chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, hoặc gửi tiết kiệm trực tuyến. Điều này giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và đảm bảo an toàn tài chính.

Quản lý chi tiêu cá nhân: Hướng dẫn lao động sử dụng các ứng dụng quản lý tài chính để ghi chép chi tiêu, lên kế hoạch tiết kiệm hoặc kiểm soát ngân sách hàng tháng.

Tăng cường kết nối xã hội

Duy trì liên lạc với gia đình và bạn bè: Sử dụng các ứng dụng gọi video như Zalo, Messenger để giữ kết nối với gia đình, đặc biệt là đối với lao động phải làm việc xa quê. Điều này không chỉ giúp họ giải tỏa cảm giác cô đơn mà còn tăng cường mối quan hệ gia đình.

Tham gia cộng đồng trực tuyến: Khuyến khích lao động tham gia các nhóm cộng đồng trực tuyến trên Facebook, Zalo để chia sẻ kinh nghiệm làm việc, hỗ trợ lẫn nhau trong việc tìm kiếm cơ hội mới hoặc học hỏi các kỹ năng.

 

Kết luận

Công nghệ đang thay đổi toàn diện mọi khía cạnh của đời sống, và lao động phổ thông không phải ngoại lệ. Dù mang lại nhiều lợi ích như nâng cao hiệu suất công việc, cải thiện chất lượng cuộc sống và kết nối xã hội, công nghệ cũng đặt ra những thách thức lớn, đòi hỏi sự thích nghi và học hỏi liên tục.

Để tận dụng tối đa những lợi ích từ công nghệ, cần có sự hỗ trợ từ chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng trong việc đào tạo kỹ năng, nâng cao nhận thức và đảm bảo quyền lợi cho lao động phổ thông. Công nghệ không chỉ là công cụ, mà còn là cơ hội để lao động phổ thông phát triển, hòa nhập và tiến xa hơn trong cuộc sống hiện đại.

 

Liên hệ với chúng tôi

Hotline: 1800 28 28 21 – 096 735 77 88

Fanpage: LET’S GO

Website: Việc làm LET’S Go HRS

Tham khảo thêm:

Website: Tuyển dụng TTV